POXVİRUS

*büyük zarflı dsDNA virüsleridir ve sitoplazmada yaşarlar.

1-Variolar: smallpox (çiçek) yapar. Artık yok böyle bir virüs. Gribal semptomlarla başlar. Sonra ağızdan başlayıp vücuda yayılan senkronize rash'lar yapar.
   *intrasitoplazmik gruarnieri cisimcikleri vardır

2- Molluskum contagiosum: Güreş, yüzme vb sporla uğraşaninsanlarda sıktır.
   *"umbilicated wart" tipiktir.
   *eosinofilik inklüzyonlar sitoplazmada görülür.
   *immünsüprese hastalarda ritonavir, cidofovit gibi ilaçlar kullanılır.

HERPESVİRÜS

1- HSV1: mukozayı tutar, trigeminal sinirde latent kalır. İlk mukoza tutulumunda gingivostomatit, faranjit, keratokonjonktivit yapar. Latent hastalık aktive olduğundaysa üşüme titremeler olur. Viral ensefalitlerin en sık nedenidir. Fokal temporal lezyonlar yapar.

2- HSV2: mukozayı tutar. Sakral sinirlerde latent kalır. İlk mukoza tutulumunda genital herpes ve yenidoğanda neonatal herpes yapar. Nüks durumunda genital herpes tekrar çıkar

3-VZV: Mukozayı tutar ve dorsal sinir ganglionlarında latent kalır. İlk mukozayı tuttuğunda suçiçeği, nüks halinde ise zona etkenidir. Zona riski olan yaşlı hastalara, 60 yaşından sonra booster aşı yapılır.

4- EBV: Epitel hücrelerini ve B hücrelerini tutar. Hücrelerin CD21'ine tutunup onları çoğaltır ve sonuç olarak atipik reaktif T hücreleri (Downey hücreleri) kanda belirir.  Heterofil+ mono etkenidir. B hücrelerinde latent kalır. AIDS hastalarında hairy oral leeukoplakia etkenidir.

5-CMV: Mononükleer ve epitel hücreleri tutar. Heterofil- mono etkenidir. Mononükleer hücrelerde latent kalır. Bebeklerde "blueberry muffin baby" (sarılık+hepatosplenomegali+trombositik purpura) etkenidir. İmmün supresyonda interstisyel pnömonit, CMV retiniti,GIS hastalıklarına yol açar.
   Tanı: owl eye inklüzyonları ve basophilic intranükleer inklüzyonların görülmesi

6-HHV6: Mononükleer hücreleri tutar ve roseola infantum (ateş ve sonrasında döküntü) etkenidir. Mononükleer hücrelerde latent kalır.

7-HHV8: Dermisi tutar ve ateşli döküntü yapar. B hücrelerinde latent kalır. Nüksünde, VEGF aktivasyonu ve dolayısıyla Kaposi sarkomu görülür

ADENOVİRUS

*çıplak dsDNA virüsü

*Penton fiberleri vardır: bunlar hücrelerimize toksiktir ve hemaglutinin gibi görev görürler

*kış aylarında öğrencilerde akut solunum hastalığı yapar: öksürük, konjonktivit, ateş, faranjit ile seyreder
*faringokonjonktivit: yüzme havuzundan bulaşır, püysüzdür
*akut hemorajik sistit: 15 yaşından küçük erkek çocuklarında hematüri ve disüri yapar
*gatroenterit (40-41 serotipi)
*myokardit

tedavi: destek, sidofovir, alfa globulin

POLYOMAVİRÜS

*BK virüs (böbreklerde latent kalıp AIDS hastalarında böbrek hastalığı yapar)
*JC virüs (oligodendrositlerde demyelinizasyon yapıp AIDS ve nakil hastalarında PML yapar)

PAPILLOMAVIRUS (HPV)

*çıplak dsDNA virüsü

*ciltte hiperkeratoz sonucu "wart" oluşumu:
   -kütanöz wart: el ve ayaklarda olur
   -anogenital wart: HPV6 ve 11 ile oluşursa benign, diğer serotipler malign'dir.
      *malign olanlarda E6 geni p53'ü; E7 geni Rb genini inhibe eder. Bu şekilde koilositik hücreler oluşur

      *benign serotipler bebelerin ve cinsel aktif gençlerin larenkslerinde papillom yapar

*tedavi: cidofovir (antiviral), kryoterapi, podofilin, Trikloroasetik asit, 5-FU, imiquimod, IFN-alfa

PARVOVİRUS

*ssDNA virüsü, çıplak
*B19: Ork hücreli anemi hastalarında aplastik krize neden olur

*çocuklarda 5. hastalık yapar: enfeksiyondan 10 gün sonra gribal semptomlar+ yüzde "slapped cheek" rash'ları+ erişkin çağlarda immün komplekx oluşumuna bağlı artralji

*myokardit etkenidir

*fetüste anemi, hidrops, kalp yetmezliği, abortus nedeni

MYCOPLASMATACEAE

-fried egg kolonileri yapar

-mycoplasma pneumoniae: solunum epiteline P1 proteiniyle bağlanır. Silier aksiyonu önler. Hidrojen peroksit, süperoksit, sitolitik enzimler üretir. Walking pnömoni yapar.

-ureaplasma urealyticum: üreaz üretir. O yüzden renal taş yapar. Alkali idrarda ürer